knotwilgen: hoe planten en snoeien?

Het planten en onderhouden van een knotwilg

Het planten van een knotwilg is vrij eenvoudig. Het is een makkelijke boom die snel groeit. De knotwilg komt veel voor in België, met name op vochtige plaatsen of op plaatsen waar het grondwater vrij hoog komt. Langs sloten, wegen en bij boerderijen, maar ook in veel parken en tuinen is het een geliefde boom.

Knotten

Er zijn mensen die een knotwilg elk jaar snoeien, of beter gezegd knotten. Dat is niet noodzakelijk, maar voor een goed resultaat moet het in ieder geval om de 3-6 jaar gebeuren. Als er namelijk niet wordt gesnoeid, dan worden de takken te zwaar voor de stam en gaat die inscheuren. Dan is de kans groot dat er water in blijft hangen en verrot de stam. Anderzijds dienen we toch ook te vermelden dat verouderde/deels verrotte knotwilgen dankzij de ontstane holen overigens geliefd zijn als verblijf en broedplaats voor vogels. Met name de steenuil is er gek op.

Idealiter wordt de boom op een hoogte van ongeveer twee meter geknot. Uit de knot die dan geleidelijk aan ontstaat, groeien al vrij snel nieuwe jonge takken. De knot en de stam eronder is dan zogezegd het “oude” gedeelte van de boom, die met de jaren dikker wordt.

Afhankelijk van de dikte kan het snoeihout gebruikt worden voor tal van toepassingen. Met de dunnere takken (2-3 jaar) kunnen bijvoorbeeld vlechtschermen gemaakt worden, de dikkere takken (+3 jaar) kunnen dienst doen in een takkenwal/stapelmuur of verzaagd worden tot brandhout.

 

Het planten van een nieuwe knotwilg

Met  de gesnoeide takken is het mogelijk om een nieuwe knotwilg te creëren. Echter niet elke tak of stek kan zomaar gebruikt worden. Het beste is een vrijwel rechte tak te gebruiken. Ook moet het een gezonde tak zijn, een beetje groenig van kleur. Als de tak bijvoorbeeld duidelijke bruine plekken heeft, dan kan deze zijn aangetast door de bacterie van de watermerkziekte. Veel takken hebben zogenaamde (dikke)splitsingen. Ook die zijn ongeschikt. Na de selectie van een stek moet deze dan ontdaan worden van de zijtakken. De ideale stek heeft een lengte van zo’n 2.5 – 3 meter. Tussenafstand van de stekken in rij 3 - 8 meter. 

Let er ook op dat de (dikke)onderkant van de stek in de grond moet.

Wanneer snoeien en/of planten van een knotwilg?

Snoeien en/of planten van een knotwilg kan van november tot maart. Maar gezien de kans op vorst is de periode van eind februari tot en met eind maart het meest ideaal. De geselecteerde stekken moeten 50-70cm in de grond worden geplaatst. Een gat kan gemaakt worden met een schop of grondboor. Alvorens de stek in de grond wordt geplaatst, is het nodig om aan de onderkant enkele stroken te schillen van de bast. Zo een 10-20 cm. is voldoende. Op deze wijze kan de wortelgroei worden bevorderd. 

Na het plaatsen moet de grond goed worden aangestampt. In principe is het niet nodig om naast de boom een steunpaal te plaatsen. De boom zal in het begin namelijk niet veel wind vangen. 

Bloeitijd en onderhoud in de eerste twee jaar

De bloeitijd begint vanaf april. In het eerste jaar komen er al over de gehele stam takken tevoorschijn uit de ontstane knopjes.

De takken onder de top moeten tegen het einde van het kalenderjaar(kan ook in de zomer) worden afgeknipt. Alleen de takken bovenaan (zo een 30 cm. aan de top) kunnen blijven zitten. In seizoen twee moet dit proces zich herhalen.

Knotten vanaf het derde jaar

Vanaf het derde jaar kan de knotvorming beginnen. In dit geval hoeven de takken niet tot aan de stam afgezaagd te worden, maar kan er zo een 5 – 10 centimeter aan de stam blijven zitten. Wanneer de stam steviger is geworden en de wortels ondertussen beter ontwikkeld zijn hoeft het knotten dus niet jaarlijks te gebeuren. Maar aan te raden is om niet langer te wachten dan 6 jaar.